Baza wiedzy

Pakowanie żywności w chłodni



SPOSOBY PAKOWANIA PRODUKTÓW, KTÓRE MUSZĄ BYĆ PRZECHOWYWANE W NISKICH TEMPERATURACH

 

Postęp w dziedzinie technologii opakowań jak również wzrost wymagań konsumentów są wyzwaniem do opracowania nowych opakowań oraz modyfikacji tradycyjnych systemów pakowania żywności.

 

Szczególną role odgrywają innowacje w kierunku poprawy funkcjonalności opakowań, ale również ulepszania ich właściwości barierowych, wytrzymałościowych, odporności na starzenie, przy jednoczesnym poszukiwaniu nowych materiałów, które rozwiązywałyby problemy ekologiczne.

 

1. PAKOWANIE PRÓŻNIOWE

2. OPAKOWANIA AKTYWNE I INTELIGENTNE

3. OPAKOWANIA ŻYWNOŚCI WYGODNEJ

 

Autorzy:
Prof. dr hab. JACEK KONDRATOWICZ
Mgr inż. EWA KOŚCIELAK
Katedra Towaroznawstwa Surowców Zwierzęcych
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie
Artykuł pochodzi z publikacji: „Chłodnictwo" tom XL 2005 r. nr 8

 

1. PAKOWANIE PRÓŻNIOWE

 

Niezależnie od klasycznych metod pakowania żywności przechowywanej w niskich temperaturach, w coraz szerszym zakresie stosowane są specjalne techniki pakowania, z zastosowaniem wewnątrz opakowania próżni [Postolski 1998].

 

Pakowanie próżniowe polega na ewakuacji powietrza z opakowania, które następnie jest szczelnie zamykane, zwykle przez zgrzewanie. Oczywiście, warunkiem nieodzownym jest zastosowanie materiału opakowaniowego o wystarczająco wysokiej barierowości w stosunku do gazów, umożliwiającej jak najdłuższe utrzymanie próżni w czasie długotrwałego chłodniczego przechowywania żywności.

 

Usunięcie znacznej ilości powietrza z opakowania można uważać za modyfikację atmosfery wokół zapakowanego produktu.

Według Czerniawskiego i innych autorów [1998], pakowanie próżniowe w większym stopniu umożliwia zachowanie wyższego poziomu jakości produktu żywnościowego w naturalnym okresie jego trwałości, niż jest sposobem na przedłużenie tego okresu. Wynika to z braku możliwości całkowitego usunięcia tlenu z opakowania, nawet przy zastosowaniu głębokiej próżni, oraz z oddziaływania innych czynników powodujących psucie się produktu, do których należy np. rozwój mikroorganizmów beztlenowych.

 

W porównaniu z opakowaniami tradycyjnymi, pakowanie próżniowe istotnie podnosi trwałość produktów mrożonych (np. zamrożonych tłustych ryb, krewetek, warzyw, grzybów, ziół aromatycznych). Wadą opakowań próżniowych jest ich wrażliwość na nacisk ciśnienia zewnętrznego i pewna podatność do wzajemnego sklejania się. Stąd często preferowane są opakowania wypełnione obojętnym gazem ochronnym. Dotyczy to przede wszystkim wrażliwych na tlen produktów o dużej zawartości tłuszczu, produktów kruchych podatnych na deformację pod wpływem ciśnienia zewnętrznego oraz produktów luzem o ostrych krawędziach, które w opakowaniach próżniowych, w wyniku ścisłego przylegania, łatwo je uszkadzają. Do tych ostatnich należy zaliczyć m.in. mrożone półprodukty mięsne [Postolski 1998].

 

Materiały opakowaniowe wykorzystywane w próżniowym systemie pakowania to przede wszystkim wielowarstwowe tworzywa sztuczne. typ opakowania o strukturze wielowarstwowej może się okazać alternatywą dla obecnie używanych materiałów opakowaniowych. Właściwości nowego laminatu są uzależnione przede wszystkim od właściwości jego materiałów składowych. Przyczyniło się to do uzyskania opakowania charakteryzującego się najbardziej pożądanymi cechami w technologii chłodniczej, a mianowicie:

  • w procesie zamrażania w niewielkim stopniu stanowi izolację w wymianie ciepła dzięki dużemu współczynnikowi przewodzenia ciepła,
  • podczas przechowywania oraz w obrocie handlowym stwarza możliwie największe ograniczenie przewodzenia ciepła do produktu z otoczenia,
  • ma małą przepuszczalność dla gazów, pary wodnej i zabezpiecza opakowany towar przed wysychaniem i utratą masy,
  • posiada niską przepuszczalność dla tlenu oraz chroni produkt przed procesami utlenienia tłuszczów i witamin,
  • stanowi dobre zabezpieczenie przed utrata zapachów,
  • wszechstronnie zabezpiecza produkt przed szkodliwym oddziaływaniem otoczenia (odporne również na niskie i wysokie temperatury) [Królicki 2003].

 

Z laminatów wytworzonych techniką współwytłaczania produkuje się tacki, torebki, które doskonale spełniają wymagania stawiane przez żywność mrożoną i chłodzoną.

Podobne właściwości i to samo zastosowanie mają laminaty papieru z tworzywami sztucznymi. Wielowarstwowe barierowe folie współwytłaczane wykorzystywane są do pakowania próżniowego produktów żywnościowych utrwalanych termicznie po zapakowaniu [Czerniawski i inni]

W pakowaniu próżniowym zastosowanie znajdują materiały uszlachetnione udziałem aluminium. Obejmują one szeroką grupę wyrobów zawierających w swym składzie folię Al w połączeniach z foliami z tworzyw sztucznych i papierniczych, a także folię i papiery metalizowane.

 

Do zasadniczych celów uszlachetniania materiałów opakowaniowych należy dążenie do:

  • lepszego zabezpieczenia pakowanych produktów,
  • dostosowania materiałów opakowaniowych do nowych korzystniejszych systemów pakowania i metod utrwalania żywności,
  • zapewnienia produktom pakowanym takich walorów prezentacyjnych, które umożliwiłyby nie tylko utrzymanie się na coraz bardziej konkurencyjnym rynku, ale również wzrost ich sprzedaży [Czerniawski i in. 1998].

 

Wadą materiałów uszlachetnionych są problemy z ich utylizacją. Mimo tego należą one do grupy materiałów wartościowych ze względu na swoją barierowość – ważną właściwość tworzywa wielowarstwowego,o której decyduje warstwa o najniższej przepuszczalności. W odniesieniu do kombinacji zawierających w swym składzie folię Al, to ona jest warstwą o najniższej przepuszczalności [Jakowski 2003].

 

Również w pakowaniu próżniowym wykorzystywane są tacki z folii aluminiowej PE lub PP, czyli warstwą termozgrzewalną pozwalającą na hermetyczne zamknięcie opakowania. Stosuje się je przede wszystkim do pakowania żywności głęboko mrożonej w postaci przetworów mięsnych, garmażeryjnych przeznaczonych do pieczenia, gotowych dań obiadowych oraz ciast i deserów [Czerniawski i inni 1998].

 

Amerykańscy naukowcy przeprowadzili doświadczenie na surowej piersi indyczej, którą zapakowano próżniowo w woreczki z laminatu nylon/polietylen. Tak zapakowane mięso następnie naświetlono promieniowaniem jonizującym i zamrożono. Okazało się, że mięso utrwalane przedstawioną techniką miało lepszą jakość, w czasie przechowywania w mniejszym stopniu zachodziła hydroliza tłuszczu, zmniejszyły się straty składników odżywczych, a barwa i zapach nie uległy pogorszeniu. W czasie procesów kulinarnych mięso to wykazywało mniejszy wyciek soku, charakteryzowało się intensywniejszym smakiem i zapachem.

 

Mrożonki pakowane próżniowo, uprzednio naświetlane posiadały lepszą jakość i przydatność przechowalniczą [Nam 2001].

Mimo wielu nowych rozwiązań nadal w przemyśle używane są klasyczne opakowania w postaci torebek do pakowania próżniowego:
a) laminat celofanu z polietylenem,
b) laminat PET/PE,
c) folie z kopolimerów VDC,
d) folie PET i PA w postaci rękawów, w których ewakuacja powietrza może być dokonywana przez obkurczenie termiczne na pakowanym wyrobie,
e) laminaty PA/PE [Czerniawski i inni 1998].

 

2. OPAKOWANIA AKTYWNE I INTELIGENTNE

 

Przemysł opakowaniowy w ostatnich latach rozwija się bardzo intensywnie, a związane jest to głównie z zaawansowaną technologią. W wyniku tego powstają nowe generacje opakowań, które pozwalają utrzymać, a nawet poprawić jakość pakowanego produktu, co jest niezbędnym walorem szczególnie w przemyśle spożywczym. Doskonałym przykładem są tutaj opakowania aktywne i inteligentne:

 

Opakowania aktywne, zwane też interaktywnymi są to takie opakowania, w których produkt, opakowanie i otoczenie wzajemnie na siebie oddziałują. Ich zadaniem jest ukierunkowane oddziaływanie na produkt w celu zapewnienia jego wyższej jakości, a także w celu przedłużenia okresu trwałości i przydatności do spożycia. Opakowania te mogą kontrolować zmiany zachodzące w swym wnętrzu i reagować na nie. W odróżnieniu od tradycyjnych, aktywne materiały opakowaniowe wchodzą w reakcję z wewnętrzną atmosferą i produktem, powodując przedłużenie jego trwałości [Zmarlicki 2000].

 

Technologie pakowania z zastosowaniem materiałów aktywnych mogą obejmować:

  • włączenie do opakowania, czy też do materiału opakowaniowego, substancji chemicznych lub enzymatycznych, adsorbujących i usuwających tlen z atmosfery wewnątrz opakowania,
  • włączenie do opakowania substancji wytwarzających lub adsorbujących dwutlenek węgla,
  • sterowanie zawartością etylenu w opakowaniu przez adsorpcję na środku utleniającym albo na związku metaloorganicznym,
  • wydzielanie etanolu w postaci pary do wnętrza opakowania jako czynnika hamującego rozwój mikroflory,
  • zastosowanie konserwantów, substancji bakteriobójczych i przeciwutleniaczy wydzielanych z materiału opakowaniowego,
  • zastosowanie regulatorów wilgotności,
  • zastosowanie technologii umożliwiającej kontrolę zapachu i smaku,
  • zastosowanie pochłaniaczy światła,
  • zastosowanie folii wydzielających substancję mineralną, zabezpieczającą barwę produktu,
  • uszlachetnienie powierzchni folii dla zmiany jej przepuszczalności,zastosowanie susceptorów, tj. np. folii sterujących nagrzewaniem produktu w kuchence mikrofalowej [Korzeniowski 2003].

 

Całkowite usunięcie tlenu, w przypadku pakowania próżniowego oraz otaczanie gazem obojętnym, nie jest praktycznie możliwe. W wielu przypadkach pozostawienie nawet niewielkiej zawartości tlenu w opakowaniu ma szkodliwy wpływ na jakość produktu.

 

Usunięcie tej pozostałości natomiast może mieć korzystny wpływ na ochronę przed:

  • wzrostem mikroorganizmów,
  • pogorszeniem właściwości odżywczych,
  • utlenianiem tłuszczów,
  • barwy,
  • zmianą zapachu i smaku,
  • oddziaływaniem szkodników.

 

Przez wprowadzenie do opakowania środka chemicznego reagującego z tlenem poziom jego zawartości może być obniżony do minimum. Wykorzystywane są w tym celu miedzy innymi związki żelazawe, jak np.: tlenek żelazawy i węglan żelazawy, w połączeniu z odpowiednimi układami katalitycznymi, dla zainicjowania reakcji. Stosowane są także środki niemetaliczne i metaloorganiczne. W zależności od rodzaju substancji oraz sposobu jej wprowadzenia do opakowania, osiągane jest obniżenie pozostałości tlenu w opakowaniu w celu zmiany jej przepuszczalności.

 

Obok folii „sprytnych" pojawiły się tzw. folie „wyrozumiałe"- odporne na działanie szerokiego zakresu temperatur, zarówno w tunelach grzewczych, jak i w zamrażarkach. Folie tego typu zmieniają przepuszczalność gazów wraz ze zmianą temperatury, nawet w niewielkim zakresie, a związane jest to z odwracalną zmianą struktury krystalicznej przy niższej temperaturze, w amorficzną przy temperaturze wyższej [Ucherek2002]. W celu hamowania rozwoju niepożądanych mikroorganizmów w żywności, w materiały opakowaniowe mogą być wbudowywane lub nakładane na ich powierzchnię substancje , takie jak: lizozym, jony metali ciężkich, fungicydy. Podejmowane są też próby wykorzystania w produkcji folii opakowaniowych pierwiastków promieniotwórczych jako czynników antybakteryjnych. W Japonii najczęściej stosowanym związkiem tego typu wbudowywanym w folie opakowaniowe jest zeolit srebrowy, charakteryzujący się szerokim zakresem działania antybakteryjnego. Równie znanym związkiem o podobnym działaniu jest etanol, który można umieszczać w opakowaniu w postaci saszetek wydzielających opary etanolu. Antybakteryjne folie potencjalnie mogą być wykorzystywane do pakowania żywności przechowywanej w niskich temperaturach. W opakowaniu należy stosować folie o wysokiej barierowości dla pary wodnej lub opakowania aktywne regulujące zawartość wody w atmosferze otaczającej produkt.

 

Desykatory zapobiegają gromadzeniu się wody powstałej podczas rozmrażania, a to pozwala na zachowanie atrakcyjnego wyglądu produktu w opakowaniu. Desykatory mogą mieć postać woreczków z absorbentami wilgoci (poliakrylowe sole i kopolimery skrobi) lub mogą być umieszczane miedzy dwoma warstwami folii opakowaniowej [Panfil―-Kuncewicz 2001].

 

Antyoksydanty są szeroko stosowanymi dodatkami do żywności, które podnoszą stabilność oksydacyjną tłuszczów i przedłużają okres przydatności do spożycia. Przeciwutleniacze są wbudowywane w folie z tworzyw sztucznych podczas ich produkcji, celem zapobieżenia utlenianiu polimerów. Właściwości anty oksydacyjne folii wynikają z możliwości migracji przeciwutleniaczy do powierzchni materiału opakowaniowego, a następnie do powierzchniowych warstw produktu [Zmarlicki 2000].

 

Pochłanianie zapachów żywności przez polimerowe opakowania może powodować zmiany cech organoleptycznych wielu produktów. Zjawisko to może być wykorzystywane także jako droga do selektywnego usuwania niepożądanych zapachów. Do folii stosowanych w pakowaniu mrożonego lub chłodzonego mięsa i ryb wbudowywane są związki, które np. wiążą aminy i aldehydy powstałe w wyniku degradacji białek mięśniowych. Tego typu japońskie pochłaniacze zawierają w swoim składzie sole żelaza oraz cytrynowy lub askorbinowy [Panfil-Kuncewicz 2001].

 

Szczególną grupę wśród opakowań aktywnych stanowią opakowania inteligentne, óre zawdzięczają swoją nazwę posiadanej funkcji pomiaru określonego czynnika i sygnalizowania wyniku. Działanie tych opakowań związane jest z użyciem interaktywnych wskaźników, najczęściej barwnych, umożliwiających ocenę jakości produktu.

 

Można wyróżnić dwa rodzaje opakowań inteligentnych, a mianowicie:

A. integratory czasu i temperatury (TTI)
B. wskaźniki świeżości.

 

Zasada działania TTI polega na nieodwracalnej zmianie jego właściwości pod wpływem temperatury wyższej od wartości zadanej lub też w wyniku efektu cieplnego, skumulowanego w czasie przechowywania transportu. Następstwem tej zmiany jest proporcjonalny do jej natężenia efekt wizualny - najczęściej wyrażający się przebarwieniem oznakowanego pola etykiety. Wymienione integratory wykorzystuje się głównie w opakowaniach mrożonek i żywności chłodzonej. Pozwalają one m.in. na zarejestrowanie faktu przejściowego rozmrożenia produktu. TTI umożliwia monitorowanie wszelkich odstępstw od optymalnej temperatury, w całym cyklu dystrybucyjnym, scalając ich natężenie i czas występowania. Sygnał integratora pośrednio informuje o skróceniu bezpiecznego dla jakości okresu przechowywania produktu. Działanie wskaźników świeżości opiera się, zazwyczaj, na wykrywaniu obecności metabolitów mikroorganizmów, tj.: dwutlenek węgla i siarki, amoniak, aminy, siarkowodór, kwasy organiczne, etanol, toksyny i enzymy. W systemie wskaźnikowym indykatora mogą być wykorzystywane elektroniczne i optyczne detektory, a także barwne związki, które tworzą się w reakcji z substancją wchłanianą z wnętrza opakowania [Ucherek 2002].

 

Opakowania inteligentne umożliwiają także wykrycie nieszczelności opakowania. Najpopularniejsze są wskaźniki tlenowe, np. Ageless Eye - „niestarzejące się oko", które zmienia barwę z różowej na niebieską, gdy do opakowania przedostanie się tlen [Cichoń 2000].

 

Coraz większe zainteresowanie tego typu opakowaniami wykazują przedstawiciele sieci logistycznych, w których za pomocą elektronicznego chipu produkt jest monitorowany 24 h/dobę.

 

Materiały potrzebne do produkcji opakowań aktywnych nie muszą spełniać zbyt wygórowanych wymagań. Najczęściej są to tradycyjnie używane folie. Najodpowiedniejsze są materiały o dobrej barierowości wobec gazów. Dobór właściwego materiału jest w dużej mierze uzależniony od rodzaju pakowanego produktu. Trwają liczne badania nad wynalezieniem odpowiedniej bazy technologicznej dla aktywnych folii polimerowych.

 

Takie folie powinny cechować się:

  • odpowiednią wytrzymałością,
  • najlepszą nieprzepuszczalnością,
  • odpowiednią ilością aktywnych składników z wysoką mobilnością dyfuzyjną i zdolnością do uwalniania się z folii [Korzeniowski 2003].

 

Znaczną rolę w opakowaniach aktywnych odgrywa PCV. Jego bardzo dobre właściwości barierowe skłaniają producentów do wykorzystania PCV w wielu laminatach jako warstwę termoformowalną, np.PVC/EVOH/PE, PVC//LDPE itd. Jednak ze względu na toksyczność tego typu polimeru i szkodliwość dla zdrowia w niektórych krajach stosuje się jego odpowiedniki, np. PS/EVOH/PE. Coraz częściej rezygnuje się z udziału PVDC w warstwie termoformowalnej na korzyść kopolimeru EVOH [Korzeniowski 2004].

 

Coraz większa liczba producentów żywności bierze pod uwagę fakt, że nowy rodzaj opakowań może przynieść wiele korzyści, do których m.in. należą:

  • zmniejszenie zużycia stosowanych środków konserwujących żywność,
  • ograniczenie strat spowodowanych zepsuciem produktu,
  • zahamowanie procesów utleniania licznych związków (tłuszcze, związki biologicznie aktywne, witaminy) oraz procesów fizykochemicznych,
  • widoczne przedłużenie okresu przydatności do spożycia [Cichoń 2000].

 

Według opinii ekspertów, opakowania aktywne oraz powstające generacje opakowań inteligentnych stanowią przyszłość opakowalnictwa żywności. Aby tak się mogło stać, niezbędne jest uzyskanie gwarancji bezpieczeństwa ich stosowania oraz rewizja przepisów ograniczających migrację składników opakowania do produktu spożywczego [Ucherek 2002].

 

3. OPAKOWANIA ŻYWNOŚCI WYGODNEJ

 

Żywność wygodna to produkty spożywcze o wysokim stopniu przetworzenia, specjalnych właściwościach odżywczych, odpowiednio zapakowane i utrwalone. Znajdują się wśród nich produkty gotowe do spożycia bezpośrednio po rozmrożeniu lub podgrzaniu, np. w kuchence mikrofalowej (mrożone przekąski, dania poddane wstępnej obróbce termicznej, frytki, pizza).

 

Zmiana zwyczajów żywieniowych społeczeństwa przyczyniła się do rozwoju systemów typu „food on the go", czyli w dowolnym tłumaczeniu „najeść się po drodze". Oznacza to wzrost zapotrzebowania na odpowiednio porcjowane i zapakowane, lekkie i odżywcze dania gotowe [Cichoń 2000].

 

Postępujący rozwój społeczno-gospodarczy, czynniki natury demograficznej, socjalnej, kulturowej czy rynkowej, a takżenowe wzorce konsumpcyjne i stale rosnące tempo życia, powodują sukcesywny wzrost popularności żywności „wygodnej" – gotowych do spożycia dań oraz przekąsek do łatwego i szybkiego przygotowania w kuchenkach mikrofalowych [Czerniawski i in.1998].

 

Materiał opakowaniowy dla tego rodzaju żywności powinien spełniać ogólne wymagania dotyczące pakowania produktów spożywczych, jednak technologia mikrofalowa narzuca dodatkowe wymagania:

  • odpowiednią odporność termiczną,
  • odpowiednie właściwości dielektryczne,
  • bezpieczeństwo i łatwość użycia [Kubera 1998].

 

Omawiane wcześniej opakowania aktywne są intensywnie wykorzystywane w pakowaniu produktów odgrzewanych mikrofalowo.Szczególnie przydatne jest użycie folii aktywnych półproduktów i produktów gotowych. Żywność odgrzewaną w kuchenkach mikrofalowych, pakuje się w materiały wyposażone w specjalne susceptory, óre przy podgrzewaniu przechwytują część energii mikrofalowej i zamieniają ją na ciepło. Dzięki temu produkt pozostaje apetycznie chrupiący, a w miejscu bezpośredniego kontaktu z folią produkt brązowieje. Powszechnie stosuje się laminat metalizowanego PET i celofanu.

 

Wszystkie susceptory możemy podzielić na trzy grupy:

  1. cienkie powłoki metaliczne naniesione na materiał opakowaniowy, np. metalizowana folia PET/papier,
  2. sproszkowane lub płatkowane substancje zawieszone w odpowiednim nośniku organicznym i naniesione na podłoże, np. substancje ferromagnetyczne na foliach PET lub kartonie,
  3. chemoreceptory, np. uwodnione sole niektórych metali (bromki, chlorki wapnia i litu, chlorek magnezu) [Korzeniowski 2004].

 

Produkty zamrożone, a następnie odgrzewane w kuchenkach mikrofalowych najczęściej pakowane są na tacki wykonane z różnych materiałów,  tu należy polipropylen, który spełnia wszystkie wymagania i jest doskonałym materiałem opakowaniowym żywności. Polipropylen przepuszcza promieniowanie mikrofalowe, ponadto z powodu jego dużej wytrzymałości na temperaturę, powstające w czasie ogrzewania ciepło nie powoduje odkształceń tacki. Poza tym charakteryzuje sięniskim współczynnikiem przewodzenia ciepła. Wykorzystuje się również tacki poliestrowe z warstwą PET, jednak ze względów ekonomicznych zastępuje się je tackami poliestrowymi z pokryciem PE-HD. Jeszcze bardziej ekonomiczne są opakowania z PP z warstwą PET-C. Ich zaletą jest możliwość stosowania nie tylko w kuchenkach mikrofalowych, ale także w piekarnikach, podczas gdy wysokobarierowe opakowania z EVOH lub PVDC używane są tylko w kuchenkach mikrofalowych, ze względu na tendencję mięknięcia w piekarniku. Metalizowaną folia PET-C jest folią susceptorową, dzięki czemu możliwe jest zbrązowienie skórki produktu ogrzewanego w kuchence mikrofalowej [Korzeniowski 2004].

 

Dla żywności zamrożonej, a następnie ogrzewanej mikrofalowo, wprowadzono nowe typy opakowań, tzn. zawierające od pięciu do ośmiu oddzielnych gniazd.

 

Tacki wielogniazdowe są do pakowania gotowych posiłków, składających się z pierwszego dania, dania głównego i deseru. Są to opakowania zbiorcze, czyli „multipaki", stanowiące ważny element amerykańskiej kultury żywieniowej i wkrótce zdobędą popularność także w Polsce. Tacki tego typu wykonywane są przede wszystkim z kartonu powlekanego PET, z tworzyw sztucznych czy folii aluminiowej [www.opakowania.com.pl].

 

W przypadku produktów mrożonych lub chłodzonych i poddawanych obróbce mikrofalowej najczęściej stosowane są opakowania z tworzyw sztucznych dużej odporności termicznej (laminaty PP, PE, PS, PET). W tym celu wykorzystywana jest także tektura, która jest znacznie tańsza od tworzyw sztucznych, ma dobrą stabilność termiczną i jest dobrze przepuszczalna dla mikrofal. Jest ona materiałem uniwersalnym stosowanym w kuchenkach mikrofalowych, piecykach gazowych czy elektrycznych. Najczęściej spotykana jest tektura powlekana tworzywami sztucznymi, lepszych właściwościach barierowych. Wadą tektury jest mała stabilność wymiarów, brak odpowiedniej sztywności tacek [Czerniawski i in. 1998].

 

Zastosowanie folii aluminiowej do pakowania i odgrzewania żywności przechowywanej w niskich temperaturach jest mało przydatne, gdyż odbija ona promieniowanie mikrofalowe. Jednak jest idealnym materiałem opakowaniowym w konwencjonalnych piecykach wysokotemperaturowych. Folia Al z powłoką polipropylenową używana jest do pakowania wyrobów, które przed spożycie są podgrzewane w opakowaniu, w piecykach konwencjonalnych. Jest ona doskonałym materiałem, ponieważ powłoka PP jest odporna na temperatury do 140°C [zerniawski i in. 1998, Kubera 1998]

 

Firmy produkujące opakowania poszukują coraz nowszych i cieńszych materiałów opakowaniowych. Jedna z nich wyprodukowała taki materiał na bazie poliestru. on odporny termicznie (wytrzymuje temperatury od -40°C do + 230°C), co umożliwia jego zastosowanie zarówno w procesie podgrzewania, jak i mrożenia [Korzeniowski 2004].

 

Na efektywność ogrzewania mikrofalowego duży wpływ ma kształt opakowania. Tam gdzie jest to możliwe należy stosować opakowania o zaokrąglonym kształcie. Preferowane są okrągłe i owalne pojemniki czy tacki. W przypadku opakowań kwadratowych i prostokątnych problemem jest efekt brzegowy (wynik występowania naroży i krawędzi). Opakowania powinny także posiadać odpowiednią gramaturę( nie więcej niż 500 g, średnica 15-20 cm, wysokość 5―7 cm). W dużych opakowaniach zawierających produkty mrożone występuje niekontrolowana utrata ciepła [Kubera 1998].

 

Z innych materiałów wykorzystywanych do pakowania mrożonek odgrzewanych w kuchenkach mikrofalowych można wymienić:

  • masę celulozową powleczoną folią PET (talerzyki, tacki),
  • krystalizowany tereftalan polietylenu-
  • CPET (tacki, foremki, kubki, pudełka),
  • spieniony CPET,
  • pojemniki z napełnianego nylonu,
  • polietermid-PEI (tacki, pojemniki),
  • polisulfon-PSO.

Dzięki nowoczesnym rozwiązaniom technologicznym wiele firm może zaoferować współczesnym, wymagającym konsumentom produkty w opakowaniach funkcjonalnych, które nie tylko informują nabywcę, ale również wyręczają go w wielu innych czynnościach.

 

Autorzy:

Prof. dr hab. JACEK KONDRATOWICZ
Mgr inż. EWA KOŚCIELAK
Katedra Towaroznawstwa Surowców Zwierzęcych
Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie

 

Artykuł pochodzi z publikacji: „Chłodnictwo" tom XL 2005 r. nr 8



« powrót
Nasze marki